We hebben allemaal een neus, en dat is niet zomaar. Ondanks de verschillende vormen en groottes, functioneert de neus bij iedereen op dezelfde manier. Of je nu last hebt van hooikoorts of je collega worstelt met slaapapneu, de neus vervult hele belangrijke functies die vaak over het hoofd worden gezien. Sterker nog, de neus (en adem) reflecteert hoe je algehele gezondheid ervoor staat. Maar eerst bespreek ik de vier belangrijkste redenen waarom neusademhaling de enige manier is om te ademen, en waarom je nooit meer door je mond wilt ademen.

De neus heeft 30 functies die een belangrijke rol spelen in het lichaam

Wist je dat de totale grootte van je neus even groot is als een biljartbal? Dat unieke uitsteeksel op ons gezicht is ongeveer 30% van de totale grootte van je neus. Net zoals het topje van een ijsberg bevindt de overige 70% van de neus zich diep binnenin de schedel. De neus heeft twee neusgaten die door een tussenschot worden gescheiden. Binnenin de neus zijn de neusholtes bekleed met slijmvliezen. In de slijmvliezen vind je ook bloedvaten en reukzenuwen.

De neusholtes staan in verbinding met de keelholte, via de neusschelpen, en met de neusbijholtes. Je neusholtes bevochtigen, verwarmen en filteren de lucht die je door je neus inademt. De lucht wordt namelijk eerst door de neusholtes en neusschelpen heen gewerveld voordat het in de longen terechtkomt. De neus heeft daarnaast ook ongeveer 30 functies die een belangrijke rol spelen in het lichaam, zoals voor het hart, de longen en darmen. Deze functies worden allemaal overgeslagen als je door je mond ademt, wat vele negatieve gevolgen heeft voor je gezondheid.

4 belangrijke redenen om door je neus te ademen:

1. Beschermt tegen virussen, gisten en bacteriën

In de neus bevinden zich talloze microscopische trilhaartjes die een ritmische golfbeweging maken. Die trilhaartjes filteren 95% van ongewenste deeltjes uit de lucht en slaan deze op in slijm. Dit slijm wordt vervolgens doorgeslikt en door het maagzuur vernietigd. Mondademhaling omzeilt deze belangrijke reinigingsstap en laat indringers rechtstreeks de longen binnenkomen. Een neusademhaling beschermt dus tegen virussen, gisten en bacteriën.

Daarnaast is het heel belangrijk dat de lucht wordt bevochtigd, voordat die in de longen komt. De slijmvliezen die zich in de neusholte bevinden produceren vocht in de vorm van een dun laagje slijm. Op het moment dat je inademt door de neus stroomt de lucht door de holtes, waardoor warme waterdamp aan de lucht wordt toegevoegd. Deze bevochtiging en verwarming van de lucht is essentieel voor de gezondheid van de longen en een optimale gaswisseling.

Een mondademhaling zorgt ervoor dat ook deze stappen worden overgeslagen en dat de tere longblaasjes in je longen uitdrogen en irriteren. Om dit te voorkomen bij een mondademhaling maakt je lichaam extra slijm aan. Dit slijm hoopt zich echter op in je longen en kan gaan ontsteken, waardoor je een benauwd gevoel krijgt.

2. Vermindert en voorkomt hooikoortsklachten

1 op de 5 mensen in Nederland heeft hooikoorts, en dit ligt niet aan de pollen. De oorzaak van hooikoorts is een te hoge ademfrequentie. Het gevolg van overmatige ademhaling is een verstoord immuunsysteem. Omdat je lichaam te veel zuurstof moet verwerken, raakt de gasuitwisseling uit balans. Gasuitwisseling tussen zuurstof (O2) en koolstofdioxide (CO2) is van vitaal belang, omdat dit ervoor zorgt dat voldoende zuurstof als brandstof naar je vitale organen, spieren en cellen gaat.

Wanneer er te weinig CO2 in het bloed is, stijgt automatisch de hoeveelheid histamine in je bloed. Histamine activeert het immuunsysteem wanneer je wordt blootgesteld aan allergenen (zoals pollen of kattenharen) of wanneer er sprake is van verwonding of infectie. Het verminderen en voorkomen van hooikoortsklachten begint met een neusademhaling. Neusademhaling kalmeert je ademhaling automatisch en verlengt je ademcyclus. Hierdoor heb je minder ademhalingen per minuut, waardoor je lichaam geen histamine aanmaakt en je minder vatbaar bent voor prikkels van pollen of andere infecties.

3. voorkomt snurken en zorgt voor een diepere slaap

Slapen is van essentieel belang voor zowel je fysieke als mentale gezondheid. Tijdens de slaap voert ons lichaam allerlei herstelwerkzaamheden uit. Maar wordt de nachtrust verstoord, dan heeft dit al snel hele grote gevolgen voor je gezondheid. Zelfs als je doorslaapt, kunnen deze herstelwerkzaamheden tegen gehouden worden. Snurken en slaapapneu zijn voorbeelden van deze hindernis. Wist je dat snurken eigenlijk een verdedigingsmechanisme van het lichaam is om langzamer te ademen? Met een neusademhaling stop je met snurken en slaap je dieper.

Het gebruik van mondtape tijdens het slapen, ook wel bekend als slapen met je mond dichtgeplakt, zorgt ervoor dat je lichaam een automatisch signaal krijgt om door de neus te ademen. Door ’s nachts door je neus te ademen, word je uitgerust en vol energie wakker, zonder een droge mond en slechte ochtendadem. Zo droogt je lichaam ’s nachts niet uit, stop je met snurken en slaap je dieper. 

4. Stikstofoxide wordt aangemaakt tijdens een neusademhaling

Stikstofoxide (NO) is een grote vijand buiten het lichaam maar een hele goede vriend binnenin het lichaam. NO is een neurotransmitter in ons lichaam, wat betekent dat het een signaal geeft aan het brein dat iets in werking moet komen. Stikstofoxide wordt aangemaakt tijdens een neusademhaling in de neusholtes en reist via de neus naar de longen. Het is dus noodzakelijk dat je door je neus ademhaalt, alleen dan wordt dit prachtige gas aangemaakt. De belangrijkste functie van NO is dat het ‘gladde spiercellen’ ontspant.

Gladde spiercellen kun je vinden in de blaas, slagaders, baarmoeder, maag-darmkanaal, pupil en bronchiën. Op het moment dat deze spiercellen ontspannen, zorgt het ervoor dat hetgeen wat ze bevatten makkelijker kan verplaatsen. Dit omvat bloed, ontlasting, vocht of lucht. Omdat de natuurlijke stikstofoxide de gladde spiercellen in de bronchiën ontspant, openen de luchtwegen en kun je vrijer ademen.

NO wordt aangemaakt in onze neusholtes door het aminozuur ‘arginine’ en door het nuttigen van foliumzuur (uit volkorenproducten, vette vis, vitamine C en nitraat in groenten). Stikstofoxide is een effectieve behandeling bij COPD en astma. Ook slaapproblemen, diabetes en hart- en vaatziekten kunnen verminderd worden door de juiste toepassing van een neusademhaling.

De mond gebruik je uitsluitend voor communiceren en consumeren, ademhalen doe je vanaf vandaag alleen via je neus!